Waldemar Jakson

Waldemar Jakson, burmistrz Świdnika od 1998 roku i działacz opozycyjny z czasów PRL, działacz NSZZ ”Solidarność”.
Urodził się 21 maja 1956 w Świdniku. Tam ukończył Technikum Mechaniczne, a potem studia historyczne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. To właśnie na tej uczelni zaangażował się w działalność niepodległościową.
“Dla mnie przełomowym momentem podjęcia decyzji o czynnym przeciwstawieniu się systemowi komunistycznemu była śmierć Stanisława Pyjasa, działacza studenckiego, współpracującego z KOR, najprawdopodobniej zamordowanego przez funkcjonariuszy SB” wspomina Waldemar Jakson.
Formacyjnie ukształtowało Waldemara Jaksona duszpasterstwo akademickie prowadzone przez dominikanina o. Ludwika Wiśniewskiego. Wtedy spotkał najważniejsze postaci z tworzącej się opozycji politycznej wobec komunistycznego reżimu.
Od roku 1978 współpracował z KSS KOR i ROPCiO. Waldemar Jakson bywał w mieszkaniu Zdzisława Jamrożka w Lublinie – postaci nietuzinkowej, niewidomego opozycjonisty prowadzącego punkt konsultacyjno-informacyjny ROPCiO. Tam nawiązywały się kontakty osób, które chciały działać na rzecz wolnej Polski. 11 listopada 1979 r. w Lublinie, podobnie jak w Warszawie, Gdańsku i Krakowie, pierwszy raz odbyła się manifestacja przygotowana przez grupy ROPCiO i Konfederacji Polski Niepodległej – Waldemar Jakson brał w niej udział.
Waldemar Jakson rozwoził podziemną prasę (legendarne pismo “Spotkania”), kolportował ulotki nawołujące m.in. do bojkotu niedemokratycznych wyborów do rad narodowych i Sejmu, pomagał przy druku niepodległościowych publikacji. Angażował się również w inne działania opozycyjne, m.in. pracował w Studenckim Komitecie Obrony Jasnej Góry (protest przeciwko budowie trasy szybkiego ruchu odcinającej Jasną Górę od miasta).
Dzięki m.in. Waldemarowi Jaksonowi pismo KOR “Robotnik” docierało do pracowników PZL Świdnik. Niezależne od komunistycznej propagandy wydawnictwa tworzyły grunt pod protesty społeczne.
Podczas Świdnickiego Lipca Waldemar Jakson pracował w grupie Wojciecha Onyszkiewicza – zbierał informacje o protestach w zakładach na Lubelszczyźnie. Dzięki temu Radio Wolna Europa mogła przekazywać rzetelne informacje o skali i celach robotniczych protestów. Za jego pośrednictwem grupa nawiązała kontakt z Zofią Bartkiewicz, przywódczynią strajku w WSK PZL Świdnik.
Rozpoczęła się era “Solidarności”. We wrześniu 1980 roku Waldemar Jakson pomagał zorganizować w Świdniku spotkanie przedstawicieli zakładów pracy z całego regionu. Utworzono na nim Międzyzakładowy Środkowowschodni Komitet Założycielski NSZZ “Solidarność” z siedzibą w Lublinie.
Waldemar Jakson został etatowym pracownikiem Biura Prasowego ZR Środkowowschodniego NSZZ “Solidarność”. W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku dyżurował w siedzibie “Solidarności” w Lublinie. Podczas ataku milicji stawiał bierny opór w zabarykadowanym budynku.
Komunistyczne władze “doceniły” działalność Waldemara Jaksona. Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany w Zakładzie Karnym we Włodawie. Potem trafiał do kolejnych miejsc odosobnienia w Załężu-Rzeszowie i Kielcach-Piaskach. Ostatecznie został zwolniony – niemal po roku – we wrześniu 1982 roku.
Waldemar Jakson kontynuował działalność niepodległościową do 1989 roku. Kolportował ulotki i inne publikacje podziemne w Świdniku i na UMCS. Pomagał organizować spotkania ze znanymi aktorami w świdnickim kościele (1983-1984). W 1984 uczestniczył w mszach za ojczyznę ks. Jerzego Popiełuszki (kościół św. Kostki na Żoliborzu). Pomagał w pracach związanych z ufundowaniem i poświęceniem świdnickiego Dzwonu Wolności oraz akcją podziemnej “Solidarności” w związku z pielgrzymką Jana Pawła II do Polski. Komunistyczne służby miały go na celowniku, m.in. zatrzymywały i przeszukiwały mieszkanie.
W 1989 roku Waldemar Jakson był wolontariuszem w Biurze Wyborczym Komitetu Obywatelskiego Lubelszczyzny, potem działał w strukturach reaktywowanego NSZZ “Solidarność”.
W wolnej Polsce uczył w Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej Filia w Lublinie oraz był zastępcą dyrektora Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Lublinie.
Waldemar Jakson od 1998 roku jest burmistrzem Świdnika. Należy do nielicznego grona samorządowców, którzy tak długo nieprzerwanie sprawują swoją funkcję (mieszkańcy wybierali go w pierwszej turze wyborów).
Wyróżniony m.in. odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1997), honorowym Krzyżem Świdnickiego Lipca (2005), Krzyżem Wolności I Solidarności (2016), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2018).